Book reviews

Rik Moons biedt een uiterst compleet overzicht van theorieën en modellen rond samenwerken, effectiviteit en delegeren.
Hij overgiet dit op zij eigen, onnavolgbare wijze met storytelling en vlot verteerbare verhalen.
Die maken de overvloed aan theorie heel bevattelijk en bruikbaar voor iedereen, zowel op het werk als thuis en in je vrije tijd!

Haal meer uit je werk of je apotheek door te vertrekken vanuit een duidelijke visie. En reik vooral als bedrijfsleider of “baas” niet meteen jouw oplossing aan, wanneer zich problemen voordoen.
Betrek je medewerkers en collega’s in het zoeken naar oplossingen.

Dit is een sterk onderbouwd en gestructureerd boek, maar vooral een unieke inspiratiebron voor wie een betere bedrijfsleider wil worden.
Iets waarvoor alleszins apothekers noch in hun basisopleiding, noch in de navorming veel handvaten krijgen.

Onsterfelijkheid. Wie droomt er al eens niet van. De levensverwachting van mensen groeit omgekeerd evenredig met die van moderne ondernemingen. In plaats van een formule om te overleven, biedt Fons Van Dyck in zijn nieuwste boek een sociologisch recept aan dat – mits voldoende therapietrouw – zo niet eeuwen dan toch ettelijke decennia blijkt te werken.

Lees dit boek door een dubbele bril: voor je werk of je bedrijf; maar ook voor jezelf als mens. Want het AGIL-model kan je – ook als mens – duurzamer en relevanter maken.

In “Transformeren om te Overleven...” poneert Pieter Van Herck van VOKA dat de gezondheidszorg in een nieuw tijdperk is beland en dat we ook daarom zeer fundamenteel het hele model van de zorg moeten durven hertekenen. Technologie, waarden en (vooral ook) businessmodellen zullen moeten veranderen. Waarom en hoe, komt uitvoerig aan bod.

Op 2 februari aanstaande zal het RIZIV een oproep naar voorstellen lanceren voor transformatie van de chronische zorg. Dan zullen lokale equipes (in de zorgregio’s) samen voorstellen moeten gaan uitdenken. In eerste instantie moeten ze hun intenties kenbaar maken. Het is zinvol om dan minstens “een goed idee” te hebben van waar je – lokaal - naartoe wil. Daar kan dit boek (en ook het volgende dat ik hier zal bespreken) bij helpen

Hinssen en c° doen het weer. In één adem las ik "The Spirit of the Valley" uit, een reisverslag met indrukken uit hun trip naar Silicon Valley in gezelschap van een bende ondernemende pioniers van morgen.  Het is “extreme inspiratie uit het nieuwe wilde westen”, zoals de ondertitel belooft.

Het boek is een mix van indrukken van de reisgenoten, anekdotes en verwijzingen naar diverse publicaties die de drie auteurs sprokkelden en uitschreven aan het einde van hun inspiratiereis. Ik haalde er voor mezelf negen wijze lessen uit. Hopelijk scherpen die de goesting aan om zelf het boek te ontdekken.

In June 2015 it took seven work sessions with over 200 Belgian stakeholders to rewrite the original "Actionplan eHealth", dating from the end of 2012. Over the summer their proposals were validated by the nine cabinets and the different administrations, involved in the electronic exchange of patient data.

Structuur en procedures zijn uiteraard noodzakelijk in elke organisatie of project. Soms stellen we vast dat ze hun doel voorbij schieten, namelijk ordelijk en efficiënt ‘de bedoeling’ van de organisatie of het project helpen te realiseren.

Wouter Hart illustreert perfect wat er speelt bij dat delicate evenwicht tussen een ruime mate van vrijheid en creativiteit om de onderliggende bedoeling van je acties te bereiken, met toch net voldoende regels en controle om dat resultaat efficiënt en reproduceerbaar te bereiken.

In October 2010 I put Peter Hinssen’s “The New Normal” in the spotlight on this site. It’s still as fresh and ‘must read’ as ever. Peter recently completed the disruptive vision he launched five years ago in his new book “The Network Always Wins”.

It’s a book about ‘speed’, ‘customers’ and ‘organisations’. It digs deeper into the paradigm of the ‘S-curve’ that obsesses the author (and myself) and how to survive ‘the flip’ – that steepest, middle part of each change curve – when following old habits and rules is no longer enough, since new rules and ways of doing things are rapidly taking over.

These new rules and ways are all linked to the concept of ‘networks’. This book explains what networks really are and why it is a matter of fact that they always win…

Dit boek moet je gewoon lezen. Aan de hand van een uitgebreid literatuur onderzoek en eigen analyse ontrafelen de auteurs waarom grote en kleinere bedrijven de afgelopen jaren "exponentiële" resultaten hebben neergezet. De ondertitel van het boek belooft terecht een antwoord op de vraag: "Waarom nieuwe organisaties tien keer beter, sneller en goedkoper zijn - en hoe jij dat ook wordt".

De term "disruptief" is constant aanwezig. Ismail en Van Geest leggen uit wat het echt betekent en hoe je ook zelf baanbrekend kan werken. Hun analyse is opgebouwd rond de acroniemen IDEAS en SCALE. Met een eigen mix van die elementen kan je een persoonlijk recept verkrijgen voor snelheid van ontwikkeling en groei.

Steven Van Belleghem strikes again!

Na “The Conversation Manager”, komt hij met een reeks nieuwe inzichten in de digitale wereld van morgen. Laat u niet afschrikken door de Engelse titel. De inhoud is Nederlandstalig en staat bol van voorbeelden van de laatste nieuwe – bekende en minder gekende – marketing- en communicatie ontwikkelingen.

‘eHealth heeft geen business case, de behandeling/product heeft er een’.

Dat is allicht het meest fundamentele leerpunt uit het unieke “Co-creatieboek eHealth”, geschreven door 54 auteurs. Samen met 200 proeflezers, die co-creëerden, kwam dit boek tot stand onder impuls van NICTIZ (nog maar eens). Het is verplichte literatuur voor al wie beleidsmatig of hands-on bezig is met het implementeren van e-health.

Dit boek lag al geruime tijd te wachten op bespreking. Valentijn is een uitgelezen dag om dat te doen. Want om klanten (patiënten) echt goed te bedienen moet je inderdaad liefde uitstralen. ‘Geven om te krijgen’ is een leidmotiv van Els Dhaeze.

Respecteer om gerespecteerd te worden. Wees gul met je aandacht voor je klant om ‘top of mind’ aandacht te krijgen. Erken fouten en wees ook gul bij het verontschuldigen om fouten recht te zetten. Je hoeft ook helemaal niet ‘financieel’ gul te zijn: een persoonlijke attentie kan een negatieve ervaring omzetten in een positieve belevenis, die van een (eerst) ontevreden klant plots een ‘ambassadeur’ kan maken, die mond-tot-mond reclame maakt voor jou.

Er is iets eigenaardig aan de gang wanneer een overtuigd liberaal als Paul De Grauwe een boek schrijft waarin hij ervoor pleit dat de vrije markt door de overheid aan banden moet worden gelegd. Aan de hand van historische en actuele voorbeelden legt hij de limieten van het kapitalisme en van de politiek bloot. Ongebreideld hebben beiden de neiging te vervallen in extremen. Dus gaat de auteur op zoek naar het noodzakelijke evenwicht tussen het vrije initiatief en de corrigerende hand van de overheid.

Vertrouwen kan je opbouwen. Je kan er sneller door werken en vermijdt kosten. Bekijk het als een kredietlijn waarop je stortingen kan uitvoeren door correct te handelen. Fouten of verkeerde gedragingen putten je krediet uit.

Indien je , net als ik, lak hebt aan advocaten en treuzelen bij het uitvoeren van projecten, investeer dan eens even in het lezen van ‘De Snelheid van Vertrouwen’.

Het is geen boek, heet van de naald, maar de boodschap is meer dan ooit super relevant.

Wees sterk winstgedreven. Maar bekijk die winst in al zijn facetten. Want alleen "geld maken", is niet langer een maatstaf voor succes. Er bestaan immers tal van nieuwe vormen van “economie”: de circulaire economie, de deeleconomie, de makers economie en de peer-to-peer beweging. Elk daarvan heeft andere drijfveren en meet dus de “winst” op een andere manier. We gaan van “shareholder value” naar “creating shared value”.

De belangrijkste boodschap voor de farma sector (die al lang worstelt met zijn winstgedreven imago), is dat mensen er geen probleem van maken dat een bedrijf winst maakt, zolang ze de perceptie hebben dat het bedrijf ook iets terugdoet voor de mensen en de wereld. Makkelijker gezegd dan gedaan, tenzij je Happy Profit verteert. Liefst in kleine hapjes.

Zelden las ik een boek met zoveel ‘lagen’. Arnoud Raskin knoopt in “Streetwize”  haast naadloos minstens tien thema’s aan elkaar: productontwikkeling, merkstrategie, co-creatie, ‘zorgmodel’, levensfilosofie, netwerken, hybride-onderneming, ‘competitieve samenwerking’, motivatie en empowerment.

Zelden had een boek zoveel ezelsoren na de eerste lectuur (mijn systeem om stukken te markeren die herlezen en een vermelding in de boekbespreking verdienen) en zelden ging dat zo snel, want stoppen met lezen was moeilijk.

Er zijn niet veel auteurs die hier meer dan één keer aan bod komen. Voor dit boek maak ik graag een uitzondering, omdat de ideeën die Louis Ide naar voor schuift zeker en vast op de onderhandelingstafel van de nieuwe regering liggen.

Indien de lopende “Zweedse” onderhandelingen tot een goed einde komen, lijkt het evident dat zijn partij een stempel zal willen zetten op de aanpak van de sociale zekerheid en de gezondheidszorg in het bijzonder.

Twee jaar geleden besprak ik hier zijn boek (met dezelfde hoofdtitel). Ik was toen zwaar ontgoocheld in “Van apologie tot utopie”. Dat is ditmaal anders: behoudens enkele (onvermijdbare?) uithaaltjes naar het aflopende beleid concentreert Louis Ide zich op de toekomst.

Vergeet representatieve steekproeven en statistisch onderbouwd onderzoek. Gooi standaarddeviaties overboord. Big Data gaat wetenschap en marktonderzoek grondig op hun kop zetten. EMA en FAGG mogen beginnen nadenken hoe klinisch onderzoek, risico management en markt autorisaties eruit moeten gaan zien wanneer we de effecten van medicatie kunnen opvolgen op basis van “n = alles”.

We staan aan het begin van een tijdperk waar nieuwe kennis en inzichten kunnen worden geput uit de oceaan van informatie die we digitaal verzamelen. Big Data zet de wetenschap op zijn kop en dit boek bereid je voor op wat ons te wachten staat.

Teken in gedachten een driehoek. Dat is de samenleving. Op de eerste hoek staat de bevolking; op de tweede de economie; op de derde de politiek. In een ideale democratie zijn deze drie hoeken mooi in evenwicht. Maar vandaag is dat niet meer zo. (Multinationale) bedrijven en de vrije marktwerking breiden hun macht en impact op de samenleving steeds verder uit. De media en de bevolking vreten het vertrouwen en de macht van de politiek nog verder weg. De driehoek is uit evenwicht en dus wankelt de democratie.

Dat is het uitgangspunt van “De Democratie Voorbij” van Luc Huyse. Welke mechanismen veroorzaken de problemen en is het mogelijk in de moderne, complexe maatschappij de politieke ‘hoek’ en dus de democratie terug te versterken ?

Begin dit boek op pagina 228 te lezen en het lijkt alsof je meteen van de vijf-meter-plank in het diepst van het zwembad duikt. Daar geeft Koen Kas immers op drie pagina’s de 40 belangrijkste trends uit “Nooit Meer Ziek”. Je krijgt dus meteen in staccato de volle laag van fundamenteel innoverende technieken en technologieën, die – vandaag al – de gezondheidszorg helemaal op z’n kop aan het zetten zijn.

Wil je concrete voorbeelden van telemonitoring via draagbare sensoren en de nieuwste App’s ? Wil je weten welke medicatie al gestratificeerd wordt met biomarkers ? Een overzicht van goed draaiende patiëntenforums ? Voorbeelden van serious gaming waarmee patiënten spelenderwijze therapietrouw ontwikkelen ?

‘Libertarian Paternalism’, ‘Choice Architects’ en ‘Nudges’. Drie termen die de hoekstenen vormen van een boeiend boek over mensen helpen de juiste keuzes te maken. Ik gebruik in deze bespreking bewust de originele Engelse termen, omdat ze – beter dan een Nederlandse vertaling – mijn buikgevoel prikkelen: in deze aanpak zit muziek voor een brede toepassing in de gezondheidssector, met name om voorschrijfgedrag en therapietrouw te optimaliseren.

De overheid zou ‘Nudge’ ook best eens lezen. Eerder dan te reglementeren, te controleren en te bestraffen, pleiten Thaler en Sunstein ervoor mensen zoveel mogelijk vrij te laten in hun keuze. Door kleine stenen te verleggen in de ‘flow’ van het keuzeproces kan je ze niet alleen aansporen te kiezen voor de beste optie. Je zorgt er ook meteen voor dat ze zelf meer (maatschappelijke) verantwoordelijkheid willen opnemen omdat ze zich niet betutteld voelen.

Halverwege dit boek dacht ik al: hiermee zal Lieven geen vrienden maken. De heisa en giftige reacties volgenden prompt, nog voor het boek in de rekken lag. Maar dan bleek ook snel dat de meeste kritikasters het boek waarschijnlijk niet helemaal gelezen hebben. Want naast een confronterende schets van wat er allemaal fout loopt in de gezondheidszorg en de ziekteverzekering, reikt Annemans vooral tien denkpistes (pijlers) aan om het systeem te verbeteren. En die zijn wel degelijk de moeite om over na te denken en in een open debat te bespreken, zeker nu het systeem steeds meer onder druk staat.

En laat dat precies het doel zijn van de auteur.

“7 Trends voor tweeduizend14 in de 21^ste eeuw”.

De cijfers in die ondertitel op de cover verklaren waarom dit boek op “de7de” thuishoort. Konings levert naar gewoonte niet alleen mooi verwoorde trends, maar ook een opwindende en geest-verfrissende dwarsdoorsnede van (reeds bestaande!) initiatieven, diensten en producten die een compleet beeld geven wat op ons af komt. De toekomst bestaat vandaag al. Konings legt de puzzel van de complexe omgeving waarin we zullen leven in zeven hoofdstukken bevattelijk bij elkaar.

Er gaan ook een reeks praktische toepassingen voor de gezondheidssector achter schuil.

In de gezondheidssector en in het bijzonder in de geneesmiddelensector hebben we nood aan nieuwe zorg- en businessmodellen. Wat we doen en hoe we ervoor betaald worden is aan herziening toe. Vaak botst de oefening om iets nieuws op papier te zetten op weerstand tegen verandering, onvoldoende “out of the box” denken of gewoon praktische bezwaren waarvoor men geen sluitende oplossing vindt.

Zoek je een methode om het denk- en creatieproces van een business model te structureren en meteen te helpen geen enkel element van het plan of nieuwe concept uit het oog te verliezen, wend je dan tot “Business Model Generation”. Zelden had ik zoveel plezier aan een vlot geschreven en grafisch mooi uitgewerkt boek, dat daarenboven nog een leuke en sluitende methode bevat om moeilijke vraagstukken te helpen oplossen.

Je kan als buitenstaander dit boek lezen als een verkenningstocht van farmaland: een heldere introductie, vlot geschreven en goed gedocumenteerd. Voor wie de geneesmiddelensector echter al een beetje kent, biedt Leo Neels daarenboven – met de nodige diplomatie – een kritische analyse en concrete suggesties voor de toekomst.

In beide gevallen is deze “afscheidsbrief” van de auteur het lezen waard. Leo Neels sluit ruim tien jaar aan het hoofd van pharma.be af met geheven hoofd. Hij vertelt eerlijk waarom de sector onder vuur ligt, maar steekt zijn terechte fierheid voor de bedrijfstak die hij verdedigde niet onder stoelen of banken.

Wanneer de kabinetschef van de minister-president van de Vlaamse regering ook nog het Belgisch lid blijkt te zijn van de Strategic Forsight Group van het Wereld Economisch Forum (Davos) en hij de handen in elkaar slaat met de decaan van de Flanders Business School Antwerpen (met een verleden bij KPMG) om een boek te schrijven over “toekomst maken”, "vooruitdenken" en scenario's, dan spits ik de oortjes.

In ‘Predictably Irrational’ legt Dan Ariely de onzichtbare krachten bloot die ons gedrag aansturen: emoties, percepties, relativiteit en sociale normen spelen een veel grotere rol dan ons rationeel denkvermogen. We onderschatten of ontkennen die ‘irrationele drivers’. Nochtans zouden we ze eigenlijk allemaal moeten kennen, herkennen en gebruiken om ‘domme’ beslissingen te vermijden of minstens om te begrijpen waarom we ze nemen.

Verschillende hoofdstukken in dit boek kan je zondermeer toepassen in de gezondheidszorg om gezonde levenswijzen, preventie en de therapietrouw te bevorderen. Je begrijpt bijvoorbeeld beter hoe placebo’s weken, welk effect prijzen hebben, waarom we die dingen voor ons uit schuiven en wat we daaraan kunnen doen.

Een zalig boek om te lezen tijdens deze zomermaanden, geschreven door een geboren ‘storyteller’. De titel lijkt agressiever dan de inhoud uiteindelijk is: luchtig qua stijl en opmaak, brengt het een resem pakkende verhalen, telkens met een concrete “les”.

Waarom heeft reclame het steeds moeilijker om door te dringen tot de consument ? Waarom kampt de sector met een vertrouwenscrisis (die overigens op veel punten overeen stemt met wat we in de geneesmiddelensector vaak ervaren) ? Wat kan je eraan doen om succesvol te communiceren over je product (of dienst) in een wereld waar communicatie steeds complexer, vluchtiger en digitaler wordt ?

In “Reclame: Dood of Levend”, zet Fons Van Dyck een pak recent onderzoek op een rijtje en tracht hij een omstandig antwoord te geven op deze prangende vragen.

Het is geen makkelijk boek om te lezen. Maar hou vol, want het beste komt aan het einde !

Wil je weten “Waarom Sommige Ideeën Aanslaan en Andere Niet”, lees dan “De Plakfactor”.

Een klein boekje dat je manier van communiceren fundamenteel zal verbeteren. Het leert je de kern van je boodschap onverwacht, “pakkend” en “plakkend” te vertellen, zodat mensen ze begrijpen en onthouden.

Dan & Chip Heath leggen meteen ook de basisconcepten van “storytelling” bloot, zodat je de kracht van het vertellen van verhalen beter kan benutten.

Gezondheid is gedrag. Gedrag wordt bepaald door beslissingen. En beslissingen nemen we alles behalve rationeel. Dat laatste is ontnuchterend, zeker voor wie strikt wetenschappelijk bezig is.
Want ondanks alle moeite die de exacte wetenschappers zich getroosten om ons objectief, met correcte informatie, de juiste keuzes voor te schotelen, beslissen we dingen te doen – of niet te doen – op basis van onbekende en onbewuste mechanismen. Naast ons “rationeel” brein, draaien er in onze hersenpan immers een hele reeks andere, onderbewuste programma’s. Die bepalen uiteindelijk de manier waarop we de realiteit percipiëren en interpreteren.
“Subliminal” legt uit hoe ze werken en wat we ermee doen.

Niets zo leuk om te lezen en te leren als een goed geschreven toekomstscenario. Welke zijn de bouwstenen en hoe zou het model van de gezondheidszorg er uit kunnen zien, wanneer de vergrijzing, de economische crisis, de explosie van technologische mogelijkheden en een resem andere ‘drijvende krachten’ in de loop van het volgende decennium met elkaar gaan botsen.

Met dank aan Hans Hofstraat (Philips), die me tijdens de afgelopen module van de IFB Management Cursus op het spoor zette naar het World Economic Forum rapport “Sustainable Health Systems”.

Een aanrader voor al wie vastlopende projecten wil vermijden; voor wie ‘fun’ wil beleven bij het ontwikkelen; voor wie bereid is de teugels wat te vieren om samen met zijn collega’s en medewerkers doelmatig en ‘lean’ concrete objectieven te halen.

In dit boek leer je, stap voor stap, hoe Scrum werkt. Hoewel dit in principe uitgewerkt wordt voor IT projecten, kan je Scrum met een beetje verbeelding perfect aanpassen voor eender welk project.

En laat je niet afschrikken door het ‘—voor Dummies’ concept. Dit (Nederlandstalig) boek leest vlot en is voor ‘smarte’ mensen geschreven.

Zeldzaam zijn de auteurs die hier al tweemaal vernoemd werden. Richard Branson’s ‘Screw Business as Usual’ verdient het. Zijn hartverwarmende verhalen over medewerkers en vrienden die hem steunden doorheen successen en ontgoochelingen is aanbevolen literatuur. Zeker voor wie rond de Kerst een opkikker nodig heeft om het crisisgevoel wat te onderdrukken of om terug te geloven in de kracht van mensen en van vertrouwen.